Current Market Situation :राज्यातील शेतकरी सध्या एका मोठ्या प्रश्नाच्या उंबरठ्यावर उभे आहेत – “तूर आता विकावी की साठवून ठेवावी?” तुरीचा हंगाम आता अंतिम टप्प्यात आला असून, नवीन वर्ष म्हणजेच जानेवारी २०२६ मध्ये बाजारपेठेचे चित्र नेमके कसे असेल, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
हमीभाव आणि प्रत्यक्ष बाजारभाव यातील तफावतीने शेतकऱ्यांचे गणित बिघडवले असले, तरी काही सकारात्मक चिन्हे दिसत आहेत. चला पाहूया सविस्तर विश्लेषण.
सध्याची बाजारपेठ नेमकी कशी आहे? (Current Market Snapshot)
सध्या बाजारात तुरीच्या दरांबाबत संमिश्र वातावरण आहे:
- हमीभावाचा आकडा: केंद्र सरकारने २०२५-२६ च्या हंगामासाठी तुरीला ₹८,००० प्रति क्विंटल असा चांगला हमीभाव दिला आहे.
- प्रत्यक्ष वास्तव: मात्र, खुल्या बाजारात तुरीला सध्या केवळ ₹६,५०० ते ₹७,००० पर्यंत दर मिळत आहेत.
- शेतकऱ्यांची रणनीती: हमीभावापेक्षा ₹१,००० ते ₹१,५०० कमी भाव मिळत असल्याने, बहुतांश शेतकऱ्यांनी आपला माल गोदामात किंवा घरात ‘होल्ड’ (रोखून) करून ठेवला आहे.
जानेवारी महिन्यात भाव वाढण्याची ‘३’ प्रमुख कारणे
बाजार तज्ज्ञांच्या मते, जानेवारी २०२६ मध्ये तुरीच्या दरात काही अंशी चढ-उतार पाहायला मिळतील. त्याचे मुख्य आधार खालीलप्रमाणे आहेत:
मकर संक्रांतीचा सण आणि मागणी
जानेवारीच्या पहिल्या पंधरवड्यात मकर संक्रांतीच्या सणामुळे कडधान्यांची आणि विशेषतः डाळींची मागणी वाढते. सण-उत्सवाच्या या काळात खरेदीचा ओघ वाढत असल्याने १ ते १५ जानेवारी दरम्यान दरात किंचित सुधारणा (₹२००-४०० ची वाढ) अपेक्षित आहे.
कर्नाटकातील आवक आणि दर्जाचा खेळ
शेजारील कर्नाटक राज्यातून नवीन तुरीची आवक सुरू झाली आहे. मात्र, वातावरणातील बदलांमुळे या तुरीचा दर्जा मध्यम स्वरूपाचा आहे. परिणामी, ज्या शेतकऱ्यांकडे ‘उच्च दर्जाची’ (Premium Quality) तूर आहे, त्यांना व्यापारी जास्त पसंती देत असून त्यासाठी चांगले भाव मोजायला तयार आहेत.
‘बिल्टी’ आणि ‘लेमन’ तुरीचे दर
पुढील आठवड्यासाठी बाजारातील कल पाहता, नागपूर बिल्टीचा दर सुमारे ₹६,६५० च्या आसपास स्थिर राहू शकतो, तर लेमन तुरीचा अंदाज ₹६,२५० च्या दरम्यान वर्तवण्यात येत आहे.
दरांवर दबाव कधी येऊ शकतो
एक गोष्ट लक्षात घेण्यासारखी आहे की, १५ जानेवारीनंतर देशांतर्गत नवीन मालाची आवक मोठ्या प्रमाणावर वाढण्याची शक्यता आहे. जर बाजारात एकदम आवक वाढली, तर दरांवर दबाव येऊन भाव पुन्हा स्थिर किंवा काही प्रमाणात खाली येऊ शकतात.
शेतकऱ्यांसाठी तज्ज्ञांचा सल्ला
जर तुम्हाला पैशांची तातडीची गरज नसेल, तर घाईघाईने माल विकण्याऐवजी बाजारपेठेचा कल पाहावा. उच्च दर्जाच्या मालासाठी जानेवारीच्या पहिल्या आठवड्यात मिळणारा भाव फायदेशीर ठरू शकतो. तसेच, नाफेडच्या खरेदी केंद्रांची स्थिती पाहून आपला विक्रीचा निर्णय घेणे योग्य ठरेल.
